شیرین کننده های مصنوعی گروهی از مواد شیمیایی هستند که به عنوان جایگزین های قند طبیعی در صنایع مختلف غذایی و به طور عمده در تولید نوشیدنی های گازدار رژیمی، شکلات های کم کالری و تنقلات مختلف استفاده می شوند. در صنایع داروسازی برای بهبود طعم داروهای تلخ یا دارای طعم ناخوشایند به کار می روند. همچنین برخی از محصولات بهداشتی مانند خمیر دندان و دهان شویه ها برای داشتن طعمی مطلوب ممکن است حاوی شیرین کننده های مصنوعی باشند.
شیرین کننده مصنوعی برای افزودن طعم شیرین به محصولات غذایی مختلف استفاده می شود.
مزایای استفاده از شیرین کننده های مصنوعی
از مهم ترین مزایای استفاده از شیرین کننده های مصنوعی در صنایع مختلف می توان به این موارد اشاره کرد:
کمک به مدیریت وزن:
یکی از اصلی‌ترین مزایای شیرین کننده های مصنوعی، کالری کم یا فقدان کالری در آن ها است. شیرین کننده ها به دلیل داشتن شیرینی بالا نسبت به شکر، معمولاً در مقادیر بسیار کم مصرف می شوند و به همین دلیل می توانند به کاهش کالری مصرفی کمک کنند.
نقش شیرین کننده های مصنوعی کنترل قند خون و دیابت:
شیرین کننده های مصنوعی به دلیل عدم تاثیر بر سطح قند خون، به عنوان گزینه ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت شناخته می شوند. از آن جا که این شیرین کننده ها باعث افزایش سریع قند خون نمی شوند، به کنترل بهتر و جلوگیری از نوسانات قند خون کمک می کنند.
افراد مبتلا به دیابت می توانند از انواع شیرین کننده مصنوعی استفاده کنند.
بیشتر بدانیم : متخصص تغذیه چه کمکی به لاغری و لاغری شما می کند.
حفظ سلامت دندان ها:
قندهای طبیعی می توانند منجر به پوسیدگی دندان ها شوند، زیرا باکتری های دهان از قند برای تولید اسید استفاده می کنند که مینای دندان را فرسایش می دهد. شیرین کننده های مصنوعی اغلب به این نوع از پوسیدگی دندان منجر نمی شوند، زیرا باکتری های دهان نمی توانند از آن ها به عنوان منبع قند استفاده کنند.
پایداری شیرین کننده های مصنوعی در شرایط مختلف:
بسیاری از شیرین کننده های مصنوعی در شرایط مختلف، از جمله حرارت بالا و ماندگاری طولانی، پایدار هستند. این ویژگی به آن ها اجازه می دهد تا در تهیه و تولید محصولات غذایی مورد استفاده قرار گیرند، بدون اینکه تغییرات عمده ای در طعم یا کیفیت غذا ایجاد کنند.
تنوع و سازگاری با رژیم های غذایی خاص:
شیرین کننده های مصنوعی به دلیل تنوع به راحتی با مواد غذایی و نوشیدنی های مختلف ترکیب شوند. این ویژگی به تولیدکنندگان امکان می دهد تا شیرین کننده را با توجه به نیازهای خاص خود و خواسته های مصرف‌کنندگان انتخاب نمایند. همچنین افرادی که به رژیم های غذایی خاصی (مانند رژیم کم کربوهیدرات یا رژیم گیاهخواری) پایبند هستند، این امکان را دارند که بدون نیاز به مصرف قندهای طبیعی، از طعم شیرین در غذاها و نوشیدنی ها لذت ببرند.
شیرین کننده مصنوعی برای ایجاد طعم شیرین در نوشیدنی های گرم.
مقرون به صرفه بودن شیرین کننده های مصنوعی:
در برخی موارد، شیرین کننده های مصنوعی به دلیل فرآیندهای تولید ساده تر و هزینه های پایین تر می توانند گزینه ای اقتصادی برای استفاده در مقیاس های بزرگ باشند.
کنترل بهتر طعم و فرمولاسیون:
با استفاده از شیرین کننده های مصنوعی تولیدکنندگان قادرند تا مقدار شیرینی را به دقت تنظیم کنند و طعمی متناسب با نیازهای خاص محصولات خود ارائه دهند. این ویژگی می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات غذایی کمک کند و تجربه بهتری برای مصرف‌کنندگان ایجاد نماید.
انواع شیرین‌کننده های مصنوعی
انواع مختلف شیرین کننده های مصنوعی هر کدام ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. از پراستفاده ترین انواع شیرین کننده ها می توان این موارد را نام برد:
۱. آسپارتام (Aspartame)
این ماده به طور گسترده در نوشیدنی های گازدار، محصولات کم کالری و رژیمی و قرص های شیرین کننده مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین به دلیل طعم نزدیک به شکر، آسپارتام طعم طبیعی تری نسبت به برخی دیگر از شیرین کننده های مصنوعی دارد. این ماده کالری بسیار کمی دارد، و برای افرادی که به دنبال کاهش وزن یا کنترل قند خون هستند مناسب است. همچنین در دماهای بالا ناپایدار است و بنابراین در پخت و پز توصیه نمی شود.
۲. ساخارین (Saccharin)
ساخارين به عنوان یکی از پرکاربردترین شیرین‌کننده های مصنوعی شناخته می شود و 300 تا 400 برابر بیشتر از شکر شیرین است. از این ماده اغلب در نوشیدنی ها، خوراکی های کم کالری و برخی از محصولات بهداشتی استفاده می شود. ساخارین فاقد کالری و در حرارت های بالا پایدار است و به دلیل فرآیند تولید ساده، معمولاً ارزان تر از دیگر شیرین‌کننده ها است، ولی مقالاتی به مضر بودن این شیرین کننده در حیوانات اشاره شده است.
۳. سیکلامات (Cyclamate)
سیکلامات یکی دیگر از انواع شیرین کننده های مصنوعی به شمار می آید که بیشتر در نوشیدنی ها، مواد غذایی رژیمی، کیک، شیرینی و نان های فانتزی مورد استفاده قرار می گیرد. سیکلامات حدود سی تا پنجاه برابر شیرین تر از شکر است و معمولاً به صورت ترکیب با دیگر شیرین‌کنند ها استفاده می شود. سیکلامات در برابر حرارت پایدار است و اغلب به دلیل تولید ارزان تر، قیمت مقرون به صرفه ای دارد.
۴. سوکرالوز (Sucralose)
سوکرالوز یکی از شیرین کننده های مصنوعی بدون کالری محسوب می شود. سوکرالوز در مقایسه با شکر حدود ۶۰۰ برابر شیرین تر است و در محصولات مختلف از جمله نوشیدنی های گازدار و مواد غذایی بسته بندی شده استفاده می شود. به دلیل پایداری در حرارت های بالا، سوکرالوز در تهیه مواد غذایی مختلف به کار برده می شود.
۵. استویا (Stevia)
استویا یک جایگزین قند گیاهی فاقد کالری است و به کاهش وزن و کنترل قند خون کمک می کند. این شیرین کننده از برگ های گیاه استویا به دست می آید و ۵۰ تا ۳۰۰ برابر از شکر شیرین تر است. این شیرین کننده در حرارت های بالا پایدار است و می توان از آن در پخت و پز استفاده کرد. برخلاف بسیاری از شیرین کننده های مصنوعی، استویا از منبع طبیعی به دست می آید و برای کسانی که تمایل به استفاده از شیرین کننده طبیعی را دارند، انتخاب مناسبی است. به دلیل فرآیند استخراج عصاره، ممکن است گران تر از دیگر شیرین کننده ها باشد.
بیشتر بدانیم : چرا پروبیوتیک ها مفید هستند ؟
مضرات استفاده از شیرین کننده های مصنوعی:
