مقدمه
تناسب اندام و لاغری یکی از دغدغه های اصلی بسیاری از افراد و به ویژه خانم ها می باشد. برای همین منظور معمولا رژیم ها متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از رژیم های غذایی رایج که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرد رژیم فستینگ fasting می باشد. به طور کلی رژیم های غذایی که برای کاهش وزن مورد استفاده قرار می گیرند، رژیم ها محدودیت کالری می باشند. اما شاید بد نباشد تا همین ابتدا توضیحات کوتاهی در مورد محدودیت کالری و اثرات آن بر بدن صحبت کنیم.
رژیم فستینگ fasting
محدودیت کالری چیست؟
سلول های بدن ما برای فعالیت نیازمند انرژی می باشند. انرژی مورد نیاز سلول ها از کالری موجود در مواد غذایی تامین می باشد. به طور کلی زمانی که کالری وارده شده به بدن بیشتر از میزان مصرفی باشد، کالری به صورت منابع ذخیره ای ( چربی) در بدن انباشته می باشد. منابع ذخیره ای در صورت داشتن ورزش مناسب می تواند به صورت بافت ماهیچه ای باشد. افزایش ذخیره کالری در بدن سبب افزایش وزن می شود. در صورتی که فرد اقدام به مصرف کالری کم کند، بدن در شرایط محدودیت کالری قرار می گیرد. این موضوع به معنای استفاده بدن از منابع ذخیره ای می باشد. بنابراین زمانی که فردی از رژیم فستینگ fasting استفاده می کند. یعنی بدن خود را در شرایطی قرار می دهد که منابع ذخیره ای استفاده کند. طبیعتا استفاده از این منابع ذخیره ای سبب کاهش وزن می شود.
رژیم فستینگ fasting
تاثیرات رژیم فستینگ fasting در بدن
همانطور که به آن اشاره شد، این رژیم غذایی بر پایه ای عدم مصرف مواد غذایی برای ساعات طولانی مثلا 18 به 6 ( 18 ساعت فستینگ و 6 ساعت خوردن) و یا 12 به 12 و ... می باشد. در این رژیم غذایی ساعت های ناشتایی و یا همان گرسنگی وجود دارد. زمانی که فرد در شرایط گرسنگی قرار می گیرد. بدن برای تامین انرژی مجبور به مصرف مواد ذخیره ای می شود. سه دسته منابع ذخیره ای در بدن ما وجود دارد شامل گلیگوژن، چربی و عضله، که سلول ها در شرایط محدودیت کالری می توانند از آن استفاده کنند. ذخایر گلیکوژن یا قندی خون بسیار محمدود می باشد و بیشتر برای تنظیم قند خون مورد استفاده قرار می گیرد، چیزی که باقی می ماند چربی و عضله است و آنچه قرار است در این مقاله مورد بررسی قرار بدهیم این است که زمانی که فرد از این رژیم غذایی استفاده می کند. بدن بیشتر از کدام منابع ذخیره ای استفاده خواهد کرد؟
تاثیرات رژیم فستینگ fasting بر ترشح هورمون ها در بدن
یکی از مهم ترین موارد اثر گذار بر متابولیسم بدن ما هورمون ها می باشند. بنابراین این هورمون ها هستند که تعیین می کنند که از چه مواد برای تولید انرژی و یا با چه سرعتی استفاده کنیم. سوال اصلی اینجاست که زمانی که شما از این رژیم غذایی استفاده می کنید، کدام هورمون ترشح شده و چه اثراتی بر بدن دارد؟
به طور کلی قرار گفتن بدن در وضعیت حذف غذا برای ساعات طولانی، یک استرس برای بدن به حساب می آید. مواردی که سبب ایجاد استرس در بدن ما می شوند، سبب فعال و ترشح شدن هورمون کورتیزول می شوند. بنابراین زمانی که شما در وضعیت محدودیت کالری قرار می گیرید، هورمون کورتیزول ترشح می شود. هدف این هورمون افزایش انرژی در بدن به صورت افزایش قند خون می باشد. مهم ترین منابع تبدیل شونده در این شرایط ماهیچه ها هستند. در حقیقت این هورمون سبب سوختن ماهیچه های بدن می شود. پس زمانی که شما از رژیم فستینگ استفاده می کنید، در حقیقت بدن را در شرایطی قرار می دهید که ماهیچه های شما را مصرف کند. اما این موضوع چه اثراتی در بدن خواهد داشت؟
رژیم فستینگ fasting
عوارض استفاده از رژیم فستینگ fasting
با توجه به مطالبی که در قبل بیان شد، قرار گرفتن مداوم بدن در شرایط فستینگ سبب کاهش حجم عضلانی در افراد می شود. بنابراین پیوسته حجم عضلانی شما کاهش می یابد و به حجم بافت چربی اضافه می شود. احتمالا از نظر وزنی احساس می کنید که دچار کاهش وزن شده اید، اما واقعیت این است که تا حد بسیار زیادی از تناسب اندام فاصله گرفته اید. چرا که افزایش بافت چربی و کاهش بافت عضلانی هیچ تناسبی با فاکتورهای تناسب اندام ندارد. اما عوارض رژیم های فستینگ طولانی مدت تنها این نیست. افزایش توده های چربی در بدن سبب کاهش محسوسی در متابولیسم بدن شده که نتیجه آن کاهش توان بدنی در افراد می باشد. با توجه به این موضوع استفاده از رژیم های فستینگ طولانی روش مناسبی برای کاهش وزن نخواهد بود.
عوارض رژیم فستینگ
راهکار پیشنهاد موثر
با توجه به مطالب گفته شده و اثرات نامطلوب رژیم های فستینگ، نکته مهم برای کاهش وزن، استفاده از روش هایی می باشد که تا حد ممکن سبب افزایش چربی سوزی و کاهش عضله سوزی در افراد شود. راهکار موثر داشتن فعالیت های ورزشی مناسب در کنار رژیم های لاغری اصولی می باشد. فعالیت های ورزشی سبب ترشح هورمون هایی می شود که تاثیر مستقیم بر افزایش چربی سوزی در بدن دارند. مهم ترین هورمون در این زمینه هورمون های اپی نفرین و نورا اپی نفرین می باشد که تاثیر فراوانی بر کاهش وزن و تناسب اندام دارد.